Առանց պայմանագրի աշխատանք, կիսատ աշխատավարձ ու հակասական բացատրություններ․ ամիսներ առաջ մեզ դիմած Իվետա Սարկիսյանն աշխատանքային իրավունքները կարողացավ վերականգնել խնդրի մասին բարձրաձայնելուց և Factor TV-ի խորհրդով Առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմին դիմելուց հետո միայն։
«Գործարանի տնօրենը ինձ զանգահարեց, ասաց, որ տեղեկացել է տվյալ խնդրի վերաբերյալ, և խնդրեց հանդիպում։ Գնացի ու մնացած գումարն ինձ վերադարձրեց։ Այն գումարի չափով, որը ինձ ասել էին իմ աշխատած օրերի համար»,- նշում է Իվետան։
Տեսչական մարմնի միջոցով աշխատանքային վեճերի լուծման հնարավորության մասին մինչ այս չէր լսել։ Հույս էլ չուներ, որ մի օր կվճարեն չստացած աշխատավարձը։
Տեսչական մարմինը ներկայացված դիմում-բողոքի հիմքով 2022 թվականի փետրվարի 18-ին հարուցել է վարչական վարույթ, որի ընթացքում նաև զննում է իրականացրել տվյալ կազմակերպությունում։
Ուսումնասիրության ընթացքում տեսչական մարմինն արձանագրել է՝ Իվետայի և գործատուի միջև պայմանագիր չի կնքվել, որը, ըստ տեսչական մարմնի ներկայացուցչի, այս դեպքում ամենաակնհայտ խախտումն է։
«Հետևաբար նաև առկա չեն եղել ընկերություննում որոշակի վճարահաշվարկային տեղեկանքներ, որոնք կփաստեին դիմումատուի ներկայացրած բողոքի առարկան»,- նշում է տեսչական մարմնի ներկայացուցիչը։
Տեսչական մարմինը վերջին 6 ամիսների ընթացքում Պետեկամուտների կոմիտեից ստացել է անօրինական աշխատանքի վերաբերյալ 250-ից ավելի արձանագրություն։
Հարուցված վարչական վարույթներով տարբեր ընկերություններում շուրջ 350 չգրանցված աշխատողներ են հայտնաբերվել, գործատուները ենթարկվել են վարչական պատասխանատվության։
Հայաստանում «սև շուկայում» աշխատողների թվի նվազում վերջին տարիներին նկատվում է՝ նշում է «Արժանապատիվ աշխատանք՝ հիմա՛» ծրագրի իրավաբան-փորձագետ Արմինե Չախալյանը։ Այնուամենայնիվ, նրա կարծիքով, ոլորտում անելիքներ դեռ շատ կան։
«Նվազում կա, բայց այդ նվազումը բարձր մակարդակի վրա չէ։ Մենք պետք է ուղղակի համբերությամբ զինվենք և սպասենք տեսչական մարմնի գործառույթների ամբողջական իրականացմանը և 1 տարվա լրանալուն, որպեսզի տեսչությունն էլ կայանա որպես կառույց և կարողանա իր ազդեցությունն ունենալ նման դեպքերի նվազեցման գործում»,- նշում է Չախալյանը։։
Ինչ վերաբերում է առանց աշխատանքային պայմանագրի աշխատող քաղաքացիների իրավունքների վերականգնմանը, փորձագետը նշում է՝ այս դեպքերում ևս կան կարգավորումներ, որոնց միջոցով հնարավոր է լուծել խնդիրը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Անժելա Պողոսյան
