08.11.2024 | 20:30
Մոսկվայի համար քաղաքական պարտություն է՝ համաձայնության գալ Վաշինգտոնի պայմաններով․ Վիտալի Պորտնիկով․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Վլադիմիր Պուտինը պատրաստ է հաջորդ քայլին. Bloomberg
Քաղաքականություն
02.07.2020 | 18:05
Մեկ շաբաթ տևած քվեարկության արդյունքում ռուսները քվեարկեցին սահմանադրական փոփոխությունների օգտին, ինչի արդյունքում Վլադիմիր Պուտինը Կրեմլում կնախագահի ավելի երկար, քան Իոսիֆ Ստալինը,- գրում է Bloomberg-ը։
Ռուսաստանի Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովն այսօր հայտարարեց, որ ընտրողների 65%-ը մասնակցել է քվեարկությանը և նրանց 78% կողմ է քվեարկել առաջարկվող փոփոխություններին:
Սա չափազանց տպավորիչ է Պուտինի փափագած ժողովրդավարության հաստատման համար` հաշվի առնելով երկրում համաճարակային իրավիճակը, տնտեսական ճգնաժամը և քվեարկության ընթացակարգերին առնչվող հարցերը: Ժամանակ է պետք դա գնահատելու համար:
Երբ 2024 թ-ին լրանա Պուտինի նախագահության ժամկետը, նրա առաջ կբացվեն բոլոր հնարավոր տարբերակները: Փոփոխված սահմանադրությունը լրացուցիչ լիազորություններ է տալիս Պուտինին՝ անգամ իր ժողովրդականության թուլացման պայմաններում ղեկավարելու Ռուսաստանը, այն էլ այնպիսի ժամանակներում, երբ երկիրը կանգնած է ամենամեծ մարտահրավերներից մի քանիսի առաջ: Միաժամանակ Պուտինը չի կարծում, որ իր ղեկավարման հաջորդ տասնամյակը կլինի ամենադյուրինը երկրի համար:
Կրեմլը վաղուց մտահոգված էր, թե ով է լինելու երկրի հաջորդ նախագահը: Եվ այդ մտահոգությունը իզուր չէ: Երբ ավտորիտար առաջնորդների ղեկավարման ժամկետը մոտենում է ավարտին, նրանց աջակցող վերնախավը դառնում է անհանգիստ, հնարավոր փոխարինողները սկսում են պայքարել պաշտոնի համար, և համակարգը դառնում է փխրուն: Պատահական չէ, որ Պուտինը շտապեցրեց իր երկրի քաղաքացիներին գնալ ընտրության:
Երկու տարի առաջ վերընտրվելուց հետո Պուտինը ուներ երեք տարբերակ. իր ժամկետի ավարտին նրբանկատորեն հեռանալ, ընտրել հնազանդ թեկնածու, ով կփոխարիներ իրեն կամ էլ գտներ միջոց մնալու համար:
Քվեարկությունից առաջ ցուցադրված վավերագրական ֆիլմում Պուտինի կերպարի նկարագրությունը հուշում էր, որ նա իշխանության փոխանցումը իր ուղուց ավելորդ շեղում էր համարում:
«Մենք պետք է աշխատենք, այլ ոչ թե փոխարինողներ փնտրենք»,- ասել էր Պուտինը:
Երկրորդ տարբերակը ևս հավանական չէր. չէ՞ որ Պուտինն ինքն էլ էր փոխարինող՝ Բորիս Ելցինի կողմից ընտրված: Հարևան Ղազախստանում Նուրսուլթան Նազարբաևը դժվարացել էր պահպանել վերահսկողությունը, երբ այլևս նախագահ չէր: Կան այլ օրինակներ նույնպես:
Մնում էր երրորդ տարբերակը. hարմարեցնել օրենքներն իրեն: Չորեքշաբթի օրվա քվեարկության արդյունքները պաշտոնապես վերջնականացրցին այդ գործընթացը. Պուտինը կարող է մնալ Կրեմլում, կամ ստանձնել «ազգի հոր» դերը, օրինակ՝ ղեկավարելով պետական խորհուրդը, որը խորհրդատվական մարմին է: Կարևորն այստեղ այն է, որ Պուտինը հասկացրեց, որ մնալու է՝ միաժամանակ հապաղելով հաստատել իր որոշումը: Ստիպելով բոլորին կռահել, թե ինչ է իր մտքին՝ նա օլիգարխների կամ իր հավանական մրցակիցների համար գրեթե անհնարին դարձրեց հաջորդ քայլին պատրաստվելը:
Երկրի սահմանադրությունը, որը ընդունվել էր Ելցինի նախագահության օրոք քաղաքական լուրջ բախումների ժամանակ, խիստ հակասական էր և խճճված: Միաժամանակ, այն Ռուսաստանի ամենաազատական և բազմակարծություն ապահովող սահմանադրությունն էր, որը, ի տարբերություն 2020թ-ի սահմանադրական նախագծի, հույս էր ներշնչում: Փոխարենը, վերջինը հնարավորություն է տալիս իշխանության ղեկին գտնվող անձին Ռուսաստանը ղեկավարել ավելի թշնամական միջավայրում:
Պուտինը հիմա ավելի մեծ հնարավորություն է ստանում միջամտելու դատական համակարգի գործերին՝ դատավորներին աշխատանքից հեռացնելով: Նա ստանում է անձեռնմխելիություն և չի կարող ենթարկվել քրեական հետապնդման: Նաև խստացվում է վերահսկողությունը ամեն ինչի վրա, այդ թվում լրատվամիջոցների:
Նրան այդ ամենը կարող է պետք գալ, եթե ժողովրդական հիասթափությունն ավելի արագ լինի, քան տնտեսական աճը:
Հաջորդ քայլով Պուտինը կձգտի կայունության հասնել և, անկասկած, կանդրադառնա իր՝ 400 միլիարդ դոլար արժողությամբ ազգային նախագծերին: Դա, իհարկե, չի լուծի ավելի շատ նորարարությունների և ձեռնարկությունների անհրաժեշտության, նավթի ցածր գնի կամ միջազգային մեկուսացման հարցը, ինչը, ամենայն հավանականությամբ, կաճի Բայդենի՝ նախագահական ընտրություններում հաղթելու դեպքում:
